Đi Trốn được xem là câu chuyện mới mẻ mà thông qua đó tác giả Bình Ca đã tái hiện lại thời đạn lạc Việt Nam. Nhưng không phải bằng vết khắc hằn sâu của chiến tranh, mà lại bằng chính cuộc phiêu lưu sóng gió của 5 đứa trẻ ở nơi không dấu chân người. Để có cái nhìn tổng quan hơn về tác phẩm văn học này, bạn hãy tham khảo nội dung bài viết sau đây nhé!

Đôi nét về tác giả Bình Ca và tiểu thuyết Đi Trốn

Đi Trốn được biết đến là tác phẩm thứ hai của nhà văn Bình Ca được đến với độc giả Việt Nam lần đầu vào năm 2015. Khi ra mắt “Quân Khu Nam Đồng” - Tiểu thuyết đầu tay, Bình Ca đã tự nhận mình không phải tay viết chuyên nghiệp, ông viết ra chỉ để kể lại cũng như lưu giữ những kí ức xưa cũ.

Tuy nhiên, người đọc vẫn đánh giá Bình Ca là ngòi bút xuất sắc. Bởi những trang viết về cuộc sống thời chiến và chiến tranh xứng đáng đưa tên tuổi của ông sánh ngang với những nhà văn tên tuổi khác như Chu Lai hay Bảo Ninh.

Nội dung tác phẩm Đi Trốn Bình Ca

Tạm biệt quân khu với tướng con, tướng cha, tiểu thuyết Đi Trốn nói về câu chuyện của các con em cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc sau khi Việt Nam và Pháp ký kết hiệp định Geneve 1954. Mỗi gia đình, mỗi đứa trẻ là một câu chuyện khác nhau.

Giữa cảnh cuộc chiến diễn ra ở khắp nơi trên đất nước khốc liệt, nhà văn Bình Ca vẫn dùng ngòi bút bình thản để nói về cuộc sống của lũ trẻ con cán bộ. Chúng lớn lên thiếu vắng hơi ấm gia đình, hoang dã và “quen thân” với súng đạn như là đồ chơi.

Sau khi trải qua sự cố bất ngờ trong cuộc sơ tán, lũ trẻ bị bỏ lại và đi lạc giữa rừng hoang, đây cũng chính là mà lúc cuộc phiêu lưu bắt đầu. Lối về thì bị bịt kín, trong tay chỉ tuy có vài vật dụng để sinh tồn, năm đứa trẻ trên chiếc bè tự đóng, lênh đênh dạt qua những hang động kỳ bí. Thậm chí có những lúc chúng phải hợp sức chiến đấu với thú dữ trong rừng.

Chính cuộc phiêu lưu bất đắc dĩ này đã giúp cho lũ trẻ gần nhau hơn. Đồng thời, trong những lúc khó khăn biết đoàn kết tương trợ nhau và biết tự lập khi không có bố mẹ ở bên.

Trong thời đại của đất nước vô cùng khắc nghiệt, những đứa trẻ đã phải tự tìm ra lối đi cho chính cuộc đời mình. Tuy không chứng kiến trực tiếp cảnh mưa bom bão đạn nhưng chiến tranh vẫn là con dao sắc lẹm cứa vào tuổi thơ của bọn trẻ và những vết cắt ấy đã trở thành nỗi buồn đi theo chúng suốt cả cuộc đời.

Xem thêm: Thép đã tôi thế đấy – Sách về chiến binh cách mạng Liên Xô

Giá trị ý nghĩa tiểu thuyết Đi Trốn của Bình Ca

Sau đây chính là những ý nghĩa nhân văn vô cùng sâu sắc mà tác giả muốn truyền tài đến người đọc:

1. Chiến tranh là một con quỷ tàn ác

Mạch truyện làm người đọc cảm tưởng như thực tế mà năm đứa trẻ trải qua không có gắn kết gì với các sự kiện lịch sử xung quanh. Nhưng, chính chiến tranh là nguyên nhân chính gây ra cảnh ly tán, năm đứa trẻ lạc mẹ và nghịch dại đến mức suýt mất mạng.

Thông qua các câu hỏi ngây ngô của trẻ như “Xét lại là tội gì hả ba?”, độc giả vẫn cảm nhận được thời đại đè lên vai đứa trẻ non nớt những gánh nặng vô hình. Rồi thằng Sơn từ năm lớp 4 bị bố bắt nghỉ học vì sợ con lắm chữ rồi bị người ta vu oan hay ghét.

Các chi tiết được tác giả kể lại với một giọng rất bình thản nhưng ẩn chứa trong đó chính là nỗi niềm cay đắng. Những đứa trẻ được nuôi lớn ở trại nhi đồng ngay giữa Hà Nội, tới lúc trưởng thành và ra trại vẫn chưa được bố mẹ đón lần nào. Rồi có những đứa từ khi còn bé xíu bố đi công tác, đến khi bố trở về thì nhất định không chịu nhận cha.

Bố thằng Việt Bắc thì bị vu cho là kẻ phản bội, nên hai mẹ con nó phải sống trong cảnh nghi kỵ và ghét bỏ của người xung quanh. Gia đình Linh phải chịu cảnh chia cắt với mỗi bố và mẹ một đầu đất nước. Hoài Nam thì mang nỗi mặc cảm là đứa con có bố mắc tội “xét lại”, nên dần trở nên quậy phá, nghịch ngợm đến nỗi phải đi tù.

Chiến tranh chính là một con quỷ âm thầm gặm nhấm tháng ngày thơ ấu của lũ trẻ. Buộc chúng phải chấp nhận và chỉ mong rằng những ngã rẽ của số phận không nhẫn tâm đẩy lũ trẻ đi quá xa.

Tham khảo: Top 8 tựa sách về chiến tranh Việt Nam hay nhất bạn nên đọc

2. Niềm đam mê khám phá và tình yêu thiên nhiên

Xen kẽ trong những trang văn của Đi Trốn là các đoạn tả cảnh sông nước, rừng núi vô cùng xuất sắc. Dù cho phải vật lộn giữa thiên nhiên hoang sơ và bầy thú dữ để bảo toàn mạng sống, năm đứa trẻ vẫn không quên thả hồn mình vào cảnh đẹp hùng vĩ của đất trời.

“Trăng lên, lấp ló trên đỉnh núi và rải ánh sáng bàng bạc xuống rừng già. Năm đứa trên bè ra rừng si. Dải ngân hà rắc xuống hồ nước các vì sao lấp lánh. Lá si như những chiếc ô nhỏ giương lên che giọt trăng, tạo nên không gian huyền hoặc với những vùng sáng tối xen kẽ, để cho những đứa con gái, con trai chơi trò trốn tìm.”

Dù mệt đến mấy, những đứa trẻ vấn vô lo với thú vui rất đúng lứa tuổi “sau khi mệt nhoài vì đuổi bắt, lũ trẻ chuyển sang chơi bắn bùm… Cảm giác thú vị của trò chơi chiến tranh trong rừng si cổ thụ ở buổi tối kỳ diệu đó không chỉ đưa chúng đi vào giấc ngủ sau một ngày mệt nhoài, mà trong những giấc mơ nhiều năm sau đó vẫn còn theo chúng”.

Trong truyện có những đoạn tác giả làm độc giả cũng bị cuốn theo thú vui của lũ trẻ mà tạm quên đi cái hiện thực chiến tranh tàn khốc vẫn diễn ra ở khắp nơi trên đất nước. Hình ảnh lênh đênh của chiếc bè tự chế trên sông nước ấy thế mà lại vô cùng ăn nhập với thiên nhiên. Cuộc phiêu lưu tuy gian khó, vất vả nhưng vẫn đậm chất tình, chất thơ.

Quan điểm của Bình Ca trong tiểu thuyết Đi Trốn

Bình Ca, chưa bao giờ nhận mình là nhà văn, ông còn luôn cho rằng văn chương là cuộc dạo chơi. Tuy nhiên, nếu đã chơi thì phải cố chơi cho đẹp. Thế nên, khi được hỏi về thông điệp qua cuốn sách Đi Trốn muốn muốn gửi gắm cho thế hệ thanh niên thời hiện đại, ông chỉ nói:

“Tôi không thích các từ to tát, kiểu như “gửi gắm cho thế hệ trẻ” hay “thông điệp”. Tôi chỉ kể về thời đã qua, với tất cả những điều tốt đẹp và sai lầm đáng tiếc. Lịch sử là thứ không sửa được. Nó được viết ra để thế hệ sau đánh giá và rút ra cho mình bài học.”

Vẫn là nhà văn mà độc giả vô cùng yêu mến với các câu chuyện mang đậm màu sắc hiện thực và hơi thở thời đại. Vẫn là ngòi bút dí dỏm, phóng khoáng và lời văn tự nhiên chút màu mè, Đi Trốn đã tái hiện lại một cuộc sống trong thời chiến với những lát cắt sống động và chân thực khiến cho người đọc không khỏi ngưỡng mộ. Mong rằng với những chia sẻ trên của chúng tôi, đã giúp bạn đọc có được những đánh giá khách quan và cảm nhận sâu sắc nhất về tác phẩm văn học này.

Đừng bỏ lỡ: Truyện Đất rừng phương Nam – Phiêu lưu vùng đất Tây Nam Bộ