"Câu chuyện nghệ thuật" theo tên tiếng Anh nghĩa là “The Story of Art” một trong những tác phẩm kinh điển về lịch sử nghệ thuật, được in lần đầu năm 1950. Trong 70 năm vừa qua, quyển sách "Câu chuyện nghệ thuật" này đã được dịch ra gần 30 thứ tiếng với hơn tám triệu bản đã được bán ra trên khắp thế giới. Ấn bản mới nhất được ra mắt là tái bản lần thứ 16 có mặt tại Việt Nam với bản dịch tiếng Việt được đánh dấu số trang tương đương với bản gốc tiếng Anh của nhà xuất bản Phaidon, đảm bảo tương ứng giữa nội dung và hình ảnh minh họa.

Giới thiệu về tác giả của tác phẩm Câu chuyện nghệ thuật

H. Gombrich (30/03/1909 – 03/11/2001) là một nhà sử học nghệ thuật người Áo và là tác giả của nhiều tác phẩm về thời kỳ lịch sử văn hóa, về lịch sử nghệ thuật, trong đó nổi bật nhất là " Câu chuyện nghệ thuật "– một trong những tác phẩm nhập môn nghệ thuật thị giác dễ tiếp cận nhất dành cho tất cả độc giả. Và tác phẩm “Art and Illusion” – một công trình nghiên cứu về lĩnh vực tâm lý học về sự ảnh hưởng lớn đến các nhà tư tưởng như Carlo Ginzburg,  Umberto Eco, Nelson Goodman, và Thomas Kuhn.

Ở “Câu chuyện nghệ thuật ”, tác giả đã kể cho người đọc một câu chuyện về lịch sử nghệ thuật châu Âu thời cổ đại đến hiện đại, dựa trên những gì mà ông đã khảo sát và đánh giá trên nhiều lĩnh vực khác nhau như  kiến trúc, hội họa, điêu khắc… đi cùng với những chuyển biến và giao thoa của các nền văn hóa, chính trị, và tôn giáo khác nhau. Thay vì chỉ đơn thuần liệt kê các yếu tố lịch sử và nghệ thuật, E. H. Gombrich tập trung miêu tả những thay đổi liên tục trong mục đích nghệ thuật và biến chúng thành dòng chảy chủ yếu của câu chuyện trong cuốn sách. Ngoài ra, tác giả còn chỉ ra sự tương đồng hay đối lập giữa các tác phẩm của mỗi thời đại, qua đó mang đến một cái nhìn bao quát về nghệ thuật châu Âu qua từng thời kỳ.

Review sơ lược về tác phẩm Câu chuyện nghệ thuật

Từ khi ra mắt đến nay, cuốn sách đã được rất nhiều người coi là một tác phẩm phê bình tiêu biểu và là một trong những quyển sách giới thiệu dễ tiếp cận nhất về nghệ thuật thị giác. Cuốn sách được chia thành các phần như sau: phần mở đầu, 27 chương và mỗi chương đề cập đến một khoảng thời gian xác định trong lịch sử nghệ thuật ở một hoặc một số bối cảnh văn hóa, địa lý cùng với những bức tranh lộng lẫy. Hay những hình ảnh về điêu khắc, và một chương kết luận tóm tắt hết tất cả những phát triển mới nhất về nghệ thuật thị giác.

Ở bản tiếng Việt này, đã giúp người đọc hiểu sâu và rõ hơn nội dung mà tác giả muốn truyền đạt, bìa sách được lấy cảm hứng thiết kế từ việc sử dụng bố cục mô phỏng theo tác phẩm của họa sĩ Mondrian mang một màu sắc tươi trẻ và thu hút. Những ô màu được ghép hình của các tác phẩm lại với nhau, thể hiện được ba lĩnh vực nghệ thuật chính được nhắc đến trong cuốn sách chính là hội họa, kiến trúc và điêu khắc.

Tham khảo: [Review] Nghệ thuật bán hàng bậc cao – Tác giả Zig Ziglar

Nội dung chính của tác phẩm

Trong tác phẩm "Câu chuyện nghệ thuật", có khoảng 60% dung lượng dành cho ảnh màu minh họa cho tác phẩm, ấn bản lần thứ 16 có sự tương quan thị giác giữa nội dung và hình ảnh với nhau tạo nên một sự sống động. Đồng thời được thêm vào các trang gấp mô phỏng nhiều bức họa cùng tác phẩm khổ lớn, phần chú thích của cuốn sách cũng được cập nhật đầy đủ hơn so với những phiên bản đã ra mắt trước đây… Đặc biệt, 600 trang sách về lịch sử nghệ thuật được thuật lại một cách dễ hiểu, không sử dụng bất kì biệt ngữ hay các ẩn dụ lý thuyết gì phức tạp, bởi ban đầu Gombrich viết cuốn sách với mong muốn dành cho các độc giả còn non trẻ muốn bước chân tìm hiểu về thế giới nghệ thuật. Cuốn sách sẽ giúp những người ngoại đạo nhìn nhận được đường hướng phát triển của câu chuyện mà không bối rối với vô vàn tiểu tiết cho quá trình tiếp cận các tác phẩm chuyên ngành sau đó dễ dàng hơn.

Tác phẩm mở đầu bằng câu nói nổi tiếng của Gombrich: “Không có thứ gọi là Nghệ thuật. Chỉ tồn tại những nghệ sĩ“. 28 chương độc đáo của quyển sách đã đưa người đọc vào một cuộc hành trình khám phá sự phát triển của nghệ thuật châu Âu qua 5 giai đoạn khác nhau: Từ Cổ đại đến Trung cổ, Phục hưng và Kiểu cách, từ Chủ nghĩa Baroque đến Tân cổ điển, và cuối cùng là Thế kỷ 19 và Thời đại hiện đại. Ở cuối mỗi chương, lại là một hình ảnh minh họa đặc trưng cho từng giai đoạn sẽ được chọn để nói lên số phận chung và thế giới của người nghệ sĩ tại thời kỳ đó. Những bức tranh này đã tạo nên một chuỗi ngắn hình ảnh tách biệt minh họa cho sự thay đổi trong vị trí xã hội của người nghệ sĩ lẫn công chúng. Mang đến một bức tranh vững chắc về bối cảnh thế giới vào thời điểm nghệ thuật của quá khứ trỗi dậy.

Nhận xét chung về tác phẩm Câu chuyện nghệ thuật

Nếu nhận xét một cách chính xác về " Câu chuyện nghệ thuật " thì chúng giống như một bản tổng hợp của những bảng khảo sát các tác phẩm nghệ thuật, nhưng không chỉ riêng phương Tây. Cuốn sách còn đưa ta đi từ những bức tranh hang động huyền bí và các tác phẩm điêu khắc nguyên thủy đến những kiến ​​trúc hiện đại và nghệ thuật đại chúng. Đó là hơn 500 trang văn bản và hình ảnh được sắp xếp một cách đầy hợp lí và tinh tế. Trong ấn phẩm lần này, chúng tôi  bảo đảm cậu sẽ xác lập kỉ lục Guiness ở phạm vi tủ sách nhà mình ở hạng mục Cuốn sách to và rất nặng theo nghĩa đen và cả nghĩa bóng. Theo nhiều độc giả đánh giá mỗi lần đọc sách cũng giống như đang mang một cục tạ để rèn luyện sức khỏe vậy.

Hai mươi tám chương trong tác phẩm nghệ thuật khá ngắn gọn, nhưng mỗi chương  lại được sắp xếp thông tin, tri thức khéo léo và chu đáo. Với những gợi ý về chiều sâu và những dòng chảy đặc sắc về nghệ thuật được xác định rõ ràng là đang di chuyển nhanh chóng và chắc chắn qua các thời đại. Những tiến bộ cùng với sự thay đổi quan điểm về nghệ thuật và vai trò của những nhà điêu khắc, kiến trúc sư, họa sĩ nổi tiếng đã mang đến một câu chuyện thấm thía cho người đọc. Gombrich là người hiểu biết rất nhiều nhưng ông vẫn cố gắng cô đọng mà không hạ thấp giá trị của những câu chuyện mà ông đang cố gắng truyền đạt trong quyển sách.

Với cái nhìn thực tế từ góc độ phê bình nghệ thuật cùng cách viết văn mạch lạc, dễ hiểu cùng với nền tảng kiến thức đa dạng, Gombrich đã tạo nên một cuốn sách phù hợp với mọi độc giả yêu thích tìm hiểu về nghệ thuật ở nhiều độ tuổi khác nhau. Từ khi xuất bản đến nay, “Câu chuyện nghệ thuật” vẫn tiếp tục duy trì được sự thành công của nó ở vị trí là một tác phẩm kinh điển trong danh sách các đầu sách nghệ thuật tuyển chọn. Nếu bạn là tín đồ của lĩnh vực nghệ thuật thì đừng nên bỏ qua quyển sách này.

Tìm hiểu: Lối sống tối giản của người Nhật – Truyền bá lối sống Nhật