Ông bà ta đã có câu"Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng" nhằm ám chỉ tầm quan trọng của việc chuẩn bị lễ cúng tươm tất dâng lên các vị thần linh và gia tiên vào ngày Rằm tháng Giêng. Vào ngày này, người dân thường có thói quen đi lễ chùa để cầu bình an, cầu sức khoẻ và may mắn cho mọi người trong gia đình. Tuy nhiên vẫn có rất nhiều người không biết nguồn gốc cũng như cúng Rằm tháng Giêng đúng cách, vì vậy hãy tham khảo bài viết dưới đây của Danhgiatot để có được câu trả lời.

Nguồn gốc của rằm Tháng Giêng

Rằm tháng Giêng còn có tên gọi khác là Tết Nguyên Tiêu, có nguồn gốc từ Trung Quốc, và được diễn ra vào ngày 14 - 15 tháng Giêng Âm lịch. Có rất nhiều tài liệu cho thấy rằng Tết Nguyên Tiêu bắt nguồn từ thời Tây Hán, Trung Quốc. Câu chuyện bắt đầu từ việc các cung nữ mỗi dịp xuân đến lại nhớ nhà tuy nhiên lại không thể ra khỏi cung để về thăm gia đình.

Lúc này, một viên sủng thần của Hán Vũ Đế là Đông Phương Sóc đã rất cảm động trước tấm lòng của cung các nữ và giúp đỡ cô. Ông cho người tung tin thành Trường An sẽ bị Hỏa thần thiêu rụi và đưa ra kế sách là vua và hoàng tộc nên ra ngoài cung để lánh nạn, trong khi đó trong cung sẽ được treo đầy lồng đèn để giả cảnh lửa cháy lừa Hỏa thần.

Hán Vũ Đế đã chấp thuận với kế sách này và từ đó, vào ngày rằm tháng Giêng hằng năm, mọi nhà đều treo đèn lồng. Phong tục này được lưu truyền rộng rãi qua rất nhiều thế hệ, sau đó lan rộng đến Việt Nam. Tuy nhiên, ở nước ta, Tết Nguyên Tiêu đã có sự biến tấu khác biệt so với Trung Quốc.​​

Gợi ý: Chào Tết 2023: Gợi ý những mẫu bánh kẹo Tết ngon, chất lượng

Rằm tháng Giêng năm 2023 là ngày nào?

Rằm tháng Giêng sẽ được diễn ra từ giữa đêm 14 (đêm trước trăng rằm) đến hết ngày 15 (đêm trăng rằm) của tháng Giêng( tháng 1 âm lịch). Ở năm 2023, Rằm Tháng Giêng (Tết Nguyên Tiêu) sẽ diễn ra vào chủ nhật, ngày 05/02/2023 (Dương lịch), là ngày cuối tuần nên rất thuận lợi cho mọi người ghé chùa tỏ lòng thành kính của mình.

Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng

Mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng cần chuẩn bị những gì? Mời các bạn cùng tham khảo:

Mâm cỗ chay cúng Phật

Một mâm cỗ chay cúng Phật đầy đủ thường sẽ có những món sau:

• Hoa quả,

• Chè xôi

• Các món đậu,

• Món canh, món xào

Ngày nay, mâm cỗ chay cúng Phật còn có thể có chè trôi nước với mong ước cả năm mọi việc đều trôi chảy, hạnh phúc tròn đầy. Điều đặc biệt trên mâm cỗ cúng Phật là phải có đầy đủ màu sắc tượng trưng cho ngũ hành.

Mâm cỗ mặn cúng Gia Tiên

Bên cạnh mâm cỗ chay cúng Phật, mâm cỗ mặn cúng rằm với những gia đình không theo đạo Phật sẽ có các món như sau, lưu ý trong mâm cúng Gia Tiên sẽ có 4 bát và 6 đĩa (có thể nhiều hơn).

• 4 bát sẽ gồm: Ninh măng, bát bóng, bát miến và bát mọc.

• 6 đĩa gồm: thịt gà hoặc thịt lợn, giò hoặc chả, nem thính có thể thay bằng đĩa xào, dưa muối, đĩa xôi hoặc bánh chưng và cuối cùng là bát nước chấm.

Đọc thêm: 10+ Món ăn ngày Tết miền Trung siêu ngon, đậm vị cổ truyền

Bài văn khấn Rằm tháng Giêng chuẩn nhất

Văn khấn cúng rằm tháng Giêng không cần phải quá phức tạp, cầu kỳ. bạn có thể tham khảo mẫu văn khấn như sau:

- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.

- Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại: …

Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm…, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.

Khấn xong, vái 3 vái.

Đọc thêm: Mâm ngũ quả ngày Tết có những gì? Ý nghĩa mâm ngũ quả của 3 miền

Một số điều cần lưu ý khi cúng Rằm Tháng Giêng

Rằm tháng Giêng là ngày rằm lớn nhất trong năm, vì vậy, bạn cần phải lưu ý một số điều sau khi chuẩn bị mâm cúng, không được để bị sai sót. Tuyệt đối không cúng rằm tháng Giêng bằng hoa giả, quả giả, đầu lợn và món chay giả mặn.

Ngoài ra trong rằm tháng Giêng, người ta còn kiêng kỵ một số điều sau:

• Không để thùng gạo trong nhà lộ đáy: vì người xưa quan niệm rằng nếu đầu năm mà thùng gạo trong nhà bị trống thì cả năm đó sẽ bị đói kém.

• Kiêng câu cá: dân gian cho rằng câu cá vào ngày trăng tròn sẽ mang đến vận đen, vì vậy không nên câu cá vào ngày rằm

• Kiêng nói tục, chửi bậy: nếu ngày rằm mà nói tục chửi bậy sẽ mang đến nhiều điều thị phi

• Kiêng quan hệ nam nữ: sẽ mang đến vận đen xui xẻo.

Hy vọng với những thông tin về Rằm Tháng Giêng mà Danhgiatot gửi đến bạn, bạn đã hiểu được về nguồn gốc cũng như cách cúng Rằm Tháng Giêng chuẩn nhất. Đây là một trong những dịp lễ lớn và quan trọng của người dân Việt Nam. Vì vậy, bạn đừng quên chuẩn bị một mâm cúng thịnh soạn để cầu bình an, may mắn, phước lành cho năm mới nhé!

Gợi ý: Mâm cơm hóa vàng ngày Tết 2023 Quý Mão đầy đủ, chi tiết nhất