Cúng Tất niên là một trong những phong tục không thể thiếu của mỗi gia đình Việt. Những bữa tiệc tất niên giúp mọi người gắn kết với nhau hơn. Vậy tất niên là gì? Thực đơn tất niên của 3 miền như thế nào? Theo dõi Đánh Giá Tốt để có câu trả lời nhé.

Tất niên là gì? Ăn tất niên là gì? Vì sao nên tổ chức tất niên?

Tất niên là nghi thức được diễn ra để ghi nhận việc kết thúc một năm và chuẩn bị bước sang năm mới. Thường thì tất niên ở nước ta sẽ được tổ chức vào ngày cuối cùng của năm tức là ngày 30 tháng 12 Âm lịch. Nếu năm thiếu thì sẽ được tổ chức vào ngày 29 tháng 12 Âm lịch.

Theo nhà sử học Dương Trung Quốc thì ăn tất niên không phải là một nghi lễ ngày Tết, nhưng đây là phong tục lâu đời của người dân Việt Nam. Vào ngày ăn tất niên, các thành viên trong gia đình sẽ sum họp, quây quần với nhau. Bữa cơm tất niên thường sẽ diễn ra vào buổi chiều hoặc tối. Tại một số địa phương khác, bữa cơm tất niên không chỉ có các thành viên trong gia đình mà họ có thể mời bạn bè đến tham dự cùng. Trong buổi tiệc này, họ sẽ thường nói về những chuyện đã diễn ra trong năm,... để cùng hiểu nhau hơn và tuyệt nhiên sẽ không được nhắc lại vào năm mới nữa.

Tuy nhiên, tại một số công ty, doanh nghiệp, ngày cuối năm tính theo lịch Âm thường tất cả nhân viên đã được nghỉ tết nên không thể tổ chức tiệc tất niên theo đúng nghĩa. Vì vậy, có nhiều công ty đã lựa chọn ăn tất niên vào dịp cuối năm tính theo Dương lịch hoặc có thể ăn tất niên trước ngày cuối cùng của năm tính theo lịch Âm khoảng 1 - 2 tuần.

Tất niên 2023 ngày bao nhiêu?

Tết Nguyên Đán 2023 sẽ rơi vào ngày chủ nhật tức ngày 22 tháng 1 năm 2023. Tết Dương lịch 1/1/2023 là ngày 10/12 năm Nhâm Dần. Theo truyền thống, cúng tất niên thường sẽ diễn ra vào cuối năm, nhưng gia đình bạn hoặc cơ quan có thể chọn những ngày gần cuối năm để cúng. Theo chuyên gia, việc cúng tất niên 2023 có thể diễn ra vào những ngày sau:

• Ngày 26 tháng Chạp (tức ngày 17/1/2023 Dương lịch) tốt cho các việc: Cúng tế, cầu phúc, cầu tự, họp mặt, giải trừ, động thổ, đổ mái, khai trương, nạp tài, mở kho, xuất hàng
• Ngày 28 tháng Chạp (tức ngày 19/01/2023 Dương lịch). Giờ hoàng đạo là: Tý (23h - 1h), Sửu (1h - 3h), Mão (5h - 7h), Thân (15h - 17h), Dậu (17h - 19h), Ngọ (11h - 13h).
• Ngày 29 tháng Chạp (tức ngày 20/1/2023 Dương lịch). Giờ hoàng đạo là: Dần (3h - 5h), Mão (5h - 7h), Thân (15h - 17h), Tỵ (9h - 11h). Ngày tốt cho các việc: Cầu phúc, cầu tự, ăn hỏi, cưới gả, san đường.
• Ngày 30 tháng Chạp (tức ngày 21/1/2023 Dương lịch). Giờ hoàng đạo là: Sửu (1h - 3h), Thìn (7h -9h) Tỵ (9h - 11h), Mùi (13h - 15h), Tuất (19h - 21h), Tý (23h - 1h). Ngày tốt cho các việc: Cúng tế, giải trừ, sửa tường.

• Xem thêm: Văn khấn hóa vàng ngày tết chuẩn nhất năm 2023 Quý Mão
  

Gợi ý mâm cúng tất niên 3 miền bạn nên tham khảo

Mâm cúng tất niên sẽ được chuẩn bị tươm tất, thịnh soạn hơn ngày thường. Tùy vùng miền sẽ có những nét đặc trưng riêng. Như miền Bắc có canh móng giò hầm măng, bánh chưng, nem, xôi… Miền Nam có bánh tét, thịt kho tàu, gỏi tôm, chả giò… còn miền Trung có bánh chưng, bánh tét, thịt heo luộc, gà bó rau răm…

Mâm cúng tất niên của Miền Bắc

Gồm các món như móng giò hầm măng lưỡi lợn, bóng nấu thập cẩm, miến nấu lòng gà và bát mọc, xôi/bánh chưng, thịt đông, thịt gà luộc, giò lụa/ giò xào, thêm đĩa nộm và dưa hành muối.

Mâm cúng tất niên Miền Trung

Gồm có những món sau: bánh chưng, bánh tét, dưa món, giò lụa Huế, gà bóp rau răm, thịt đông, chả Huế, thịt heo luộc, giá chua, bát ninh măng khô, miến Huế, cá chiên hay đĩa ram.

Mâm cúng tất niên Miền Nam

Gồm những món sau: bánh tét kèm đĩa củ cải ngâm nước mắm; canh măng nấu (dùng măng tươi thay cho măng khô) và có thêm canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho tàu, thịt heo luộc, gỏi tôm thịt, đĩa nem/chả giò, đĩa dưa giá và củ kiệu.

Hướng dẫn cách bày mâm cúng tất niên

Cúng tất niên thì nên có mâm ngũ quả, hoa tươi, vàng mã đặt trên bàn thờ. Mâm cúng mặn đặt ở bàn thờ phụ. Bánh chưng và xôi có thể đặt trên bàn thờ hoặc để cùng mâm cỗ mặn đều được.

Sau khi hoàn thành mâm cỗ cúng tất niên, người lớn trong nhà sẽ thắp hương và đọc văn khấn tất niên để mời gia tiên, thần linh về ăn Tết cùng gia đình. Sau đó, các thành viên khác sẽ làm lễ vái.

• Xem thêm: Còn bao nhiêu ngày nữa đến Tết Nguyên Đán 2023? Nghỉ Tết mấy ngày?
  

Những điều cần lưu ý khi cúng tất niên

Cũng như các lễ cúng khác trong năm, cúng tất niên dù không quá trang trọng nhưng bạn cũng cần lưu ý một số điều sau đây:

• Dù tiệc tất niên không cần quá cầu kỳ nhưng cũng không phải vì thế mà chuẩn bị sơ sài. Tùy vào điều kiện kinh tế mà gia chủ có thể chuẩn bị mâm cúng ít hay nhiều. Nhưng ít nhất cũng phải có các món truyền thống ngày Tết và được bày biện chu đáo và sạch sẽ.
• Để lễ cúng được thành kính, trang nghiêm, trước khi làm lễ, các gia đình cần dọn dẹp bàn thờ, nhà cửa thật sạch sẽ.
• Tất niên là bữa cơm sum họp, vì vậy nên có đầy đủ các thành viên trong nhà để thể hiện được sự sum họp, ấm cúng.
• Tất niên là thời điểm gia đình sum vầy, đoàn tụ với nhau sau một năm làm việc vất vả. Vì vậy, không nên cãi nhau mà thay vào đó nên nói những chuyện vui vẻ

Những bữa tiệc tất niên là niềm vui, tạo gắn kết giữa các thành viên với nhau, có thêm động lực phấn đấu trong năm tiếp theo. Hy vọng bài viết này đã giúp các bạn hiểu rõ hơn tất niên là gì? Ý nghĩa của tiệc tất niên. Mong rằng bạn sẽ có buổi tất niên thật vui bên gia đình và đồng nghiệp.

Tìm hiểu thêm: 99+ Lời chúc Tết Sếp hay, ngắn gọn, ấn tượng và ý nghĩa nhất