Lễ hội đền Gióng Sóc Sơn được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Lễ hội này từ lâu đã trở thành điểm du lịch tâm linh thu hút nhiều du khách thập phương. Cùng Đánh Giá Tốt tham khảo những kinh nghiệm du lịch Đền Gióng để chuyến đi thật nhiều trải nghiệm nhé!

Giới thiệu về lễ hội Gióng - Ý nghĩa của lễ hội Gióng

Hội Gióng là lễ hội văn hóa cổ truyền ở phía Bắc nhằm mô phỏng sinh động và khoa học diễn biến các trận đấu giữa thánh Gióng với giặc Ân xâm lược. Với mong muốn nâng cao nhận thức cộng đồng về các cách tổ chức, hình thức chiến tranh bộ lạc thời cổ xưa. Để từ đó, liên tưởng đến bản chất tất thắng của cuộc tổng khởi nghĩa, chiến tranh toàn dân, toàn quốc, nhằm giải phóng đất nước, bảo vệ Tổ quốc.

Vào ngày 16 tháng 11 năm 2010, tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc đã công nhận lễ hội Gióng ở đền Phù Đổng, huyện Gia Lâm và đền Sóc, huyện Sóc Sơn là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Lễ hội đền Gióng vào ngày nào? Lễ hội Gióng ở đâu?

Xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội là địa điểm dừng chân cuối cùng của Thánh Gióng khi ngài cưỡi ngựa bay về trời. Vì vậy, vào ngày mùng 6 tháng Giêng Âm lịch, người dân tại đây sẽ mở hội để tưởng nhớ công ơn của Thánh Gióng. Trước ngày lễ hội này diễn ra 7 thôn làng đại diện cho 7 xã sẽ mang lễ vật đến để chuẩn bị. Trong ngày lễ hội diễn ra có nhiều hoạt động như dâng hương, lễ khai quang, tắm cho tượng Thánh Gióng, chọi gà, cờ tướng, hát ca trù và hát chèo,…

>> Xem thêm: Xin xăm là gì? Hướng dẫn cách xin xăm đầu năm

Khám phá khu di tích đền Gióng Sóc Sơn có gì?

Dưới đây là gợi ý một số địa điểm bạn nên đến khi tham gia lễ hội đền Gióng Sóc Sơn.

1. Đền Hạ - Đền Trình

Địa điểm đầu tiên mà bạn nên đến khi tham gia lễ hội đền Gióng Sóc Sơn là Đền Hạ - Đền Trình. Khi bước vào khu di tích, bạn sẽ thấy ngay Đền Hạ ở bên tay trái, bên ngoài có cây đa cổ thụ bên cạnh hồ nước xanh biếc, dưới gốc đa có thờ linh vật bằng đá đang ngồi chầu về phía Đền.

Đền Hạ - Đền Trình thờ thần Nứa, đây là vị thần đã cho phép Thánh Gióng chọn nơi đây để bay về trời. Thần Nứa còn có tên gọi khác là “Thánh Thần Vương”, danh xưng này được khắc trên mũ bức tượng.

2. Chùa Đại Bi

Sau khi tham quan Đền Hạ xong, bạn men theo con đường lát gạch men đỏ là đã đến chùa Đại Bi. Chùa Đại Bi là ngôi chùa nhỏ, có cửa phủ sơn đỏ, mái vòm uốn cong rồi vút lên trời xanh đẹp mắt. Bên trong chùa Đại Bi, có những câu hoành phi, câu đối được sơn son thiếp vàng lộng lẫy, tạo vẻ uy nghiêm cho ngôi chùa.

3. Đền Mẫu

Đền Mẫu nằm đối diện chùa Đại Bi, đây là nơi thờ mẹ Thánh Gióng. Ngôi đền có diện tích nhỏ nhưng được chạm khắc vô cùng tinh xảo. Trước khi vào đền, du khách sẽ nhìn thấy dòng chữ “Phù Đổng danh truyền Thiên Thượng Mẫu”, bên trong đền là tượng Mẫu với nét mặt hiền từ, nhân hậu được sơn son thiếp vàng.

Bên ngoài đền có giếng Mẫu, nước bốn mùa xanh ngắt. Tuy nhiên, do nhiều du khách đến tham quan đã thả tiền lẻ xuống giếng, nên làm ảnh hưởng đến nước trên mặt giếng, hiện tại ban quản lý di tích đã bịt miệng giếng.

4. Đền Thượng

Con đường vào Đền Thượng có nhiều tượng đá nhỏ tạc những hình hươu, nai, ngựa… Những rặng thông già hàng trăm năm tuổi, những lùm cây cổ thụ đứng nghiêm trang làm cho khung cảnh Đền Thượng thêm phần tôn kính. Đền Thượng là 1 trong 4 công trình nằm dưới chân núi Vệ Linh, đền thờ Đức Thánh Gióng.

Trước cửa Đền có đôi ngựa gỗ, tượng trưng cho ngựa sắt khi Thánh Gióng đánh đuổi quân thù. Trong đền có nhà Đại Bái và Hậu cung, nhà Đại Bái thì được trang trí bằng nhiều câu đối, lọng vàng, lọng tía và đôi hạc… Trong Hậu Cung có bức tượng thờ Thánh Gióng được làm bằng gỗ trầm hương, tượng khoác áo bào đỏ, khuôn mặt phương phi. Bên cạnh tượng là 6 vị công thần đã phò tá Thánh Gióng đánh đuổi giặc Ân. Đền Thượng có diện tích rộng hơn, có kiến trúc phức tạp hơn và mang đậm lối kiến trúc nhà Phật.

>> Xem thêm: Thanh Minh là ngày gì? Thanh Minh 2023 vào tháng mấy?

Những lễ hội Gióng khác

1. Hội Gióng xã Phù Đổng, Gia Lâm

Hội Gióng ở Phù Đổng được diễn ra vào ba ngày mùng 7 – 8 – 9 tháng 4 Âm Lịch hàng năm. Đây là mảnh đất Thánh Gióng đã được sinh ra và lớn lên. Trong quá trình diễn ra hội sẽ có nhiều trò chơi như rước lễ, cướp lộc thánh, cướp chiếu, cướp giò hoa tre và cướp trầu cau.

2. Hội Gióng Xuân Đỉnh

Hội gióng Xuân Đỉnh được tổ chức tại Xuân Tảo, Xuân Đỉnh, Hà Nội vào ngày mùng 6 tháng Giêng Âm lịch. Tương truyền rằng khi Thánh Gióng bay về trời, đã dừng chân tại làng Cáo (làng Xuân Tảo), Xuân Đỉnh để tắm mát và ăn trưa bằng cơm và mấy quả cà. Lúc tiếp tục về trời ông đã quên thanh roi sắt. Ngày nay, phiến đá mà Thánh Gióng ngồi vẫn còn được gìn giữ.

3. Hội Gióng Bộ Đầu

Hội bắt đầu từ ngày mùng 8 tháng Giêng và diễn ra tại làng Bộ Đầu, xã Bộ Đầu, huyện Thường Tín, Hà Nội. Theo truyền thuyết, khi đang trên đường về trời thì Thánh Gióng nghe thấy tiếng kêu cứu của người dân khi đang bị đôi thuồng luồng ở Sông Hồng quấy rối. Thánh Gióng đã lao xuống để giải cứu, đặc biệt là người được giải cứu lại chính là mẹ của Thánh Gióng. Tại đây đã có pho tượng Thánh Gióng bằng gỗ cao 5m để người dân thờ cùng.

Một số lưu ý khi tham gia lễ hội đền Gióng

Nếu bạn muốn đến tham gia lễ hội đền Gióng thì hãy lưu lại ngay những lưu ý dưới đây:

1. Di chuyển bằng xe bus

Đường đi đến Đền Gióng tương đối dễ đi nhưng lại nhiều dốc, nếu bạn không tự tin cầm lái thì có thể lựa chọn phương tiện công cộng để đảm bảo an toàn. Nhưng lối vào Đền Gióng cách khá xa điểm bus, bạn có thể lựa chọn đi xe ôm để vào khu di tích, đi bộ sẽ mất thời gian hơn và làm bạn cảm thấy mệt.

Từ điểm trung chuyển Long Biên, bạn lựa chọn tuyến Bus 15 (Gia Lâm - Phố Nỉ), đến lỗi rẽ vào khu quần thể Sóc Sơn thì xuống điểm gần điểm cuối là Phố Nỉ. Từ đó, di chuyển vào cổng khu di tích khoảng 3km nữa. Bạn có thể căn cứ vào tình hình để lựa chọn đi xe ôm hay đi bộ để rèn luyện sức khỏe. Nhưng lưu ý là khi vào khu di tích bạn phải đi bộ và leo núi nhiều nên nhớ giữ gìn sức khỏe, tốt nhất nên chọn đi taxi hoặc xe ôm.

2. Di chuyển bằng xe máy hoặc ô tô

Nếu bạn đi xe máy hoặc ô tô xuất phát từ Hà Nội, có 2 tuyến đường đi để bạn lựa chọn:

• Hướng đi cầu Nhật Tân: Bạn di chuyển qua cầu Nhật Tân, đến đoạn rẽ ra QL5 thì bạn đừng rẽ mà tiếp tục chạy thẳng cho tới QL18, rẽ vào đường QL18 đi một đoạn thì rẽ trái vào QL3. Chạy thẳng thêm chút nữa sẽ nhìn thấy biển chỉ dẫn đến khu di tích.
• Hướng đi cầu Thăng Long: Bạn đi theo hướng cầu Thăng Long về phía sân bay Nội Bài. Đến đoạn giao cắt với QL18 thì bạn rẽ vào đường vòng ra sau lưng sân bay Nội Bài, tiếp tục đi theo hướng đường 131. Khi gặp QL3 thì rẽ trái vào, đi thêm 1 đoạn nữa là đến khu di tích Thánh Gióng.

3. Một số lưu ý khi đến Đền Gióng

• Nếu lựa chọn di chuyển bằng phương tiện cá nhân thì hãy chuẩn bị đầy đủ giấy tờ và tuân thủ đúng luật giao thông. Khi di chuyển hướng đường QL3 thì nên di chuyển chậm và quan sát kỹ vì đường khá hẹp.
• Đây là khu di tích lịch sử linh thiêng nên bạn chú ý ăn mặc lịch sự, kín đáo. Nên lựa chọn giày thể thao và mang theo mũ, nước uống…
• Quanh khu di tích có không gian thoáng mát nên bạn có thể mang theo đồ ăn nhẹ để picnic. Nhưng nhớ phải vệ sinh sạch sẽ trước khi ra về nhé!

Trên đây là giới thiệu về lễ hội đền Gióng Sóc Sơn và chia sẻ một số kinh nghiệm để bạn có một chuyến ý nghĩa, vui vẻ. Dù đã qua hàng trăm năm, lễ hội này vẫn được người dân tiếp nối và gìn giữ giá trị văn hóa nghệ thuật.

Tìm hiểu thêm: Khai xuân là gì? Chọn ngày đẹp, giờ đẹp khai xuân đầu năm